Σάββατο 10 Μαΐου 2008

I am an Asian director but that's OK


Η Ασία μια δεύτερη Ευρώπη


Βλέπω μόνο παλιές ταινίες σπανίως κάτι που έχει γυριστεί μετά το 1980

Παρκ Τσαν - Γουκ


O Παρκ Τσαν - Γουκ δίκαια συγκαταλέγεται στην αφρόκρεμα της νέας γενιάς του Ασιατικού κινηματογράφου. Η καινούργια του ταινία I am Cyborg but that’s ok είναι μια αλληγορία σε ελάσσονα τόνο. Μια κοπέλα η Young -goon νομίζει ότι είναι ρομπότ και νοσηλεύεται στο ψυχιατρείο. Άξονας της αφήγησης η άρνηση της ηρωίδας να φάει. Ο Il-soon που νοσηλεύεται κι αυτός στο ψυχιατρείο έλκεται από την Young - goon και μια παράξενη σχέση εξελίσσεται. Ο σκηνοθέτης, αποδεικνύεται για άλλη μια φορά μάστορας της αφήγησης έχοντας τον έλεγχο του υλικού, αν κι μερικά του ανοίγματα σε άλλες αφηγήσεις δεν είναι πάντα πετυχημένα και δεν προσθέτουν τίποτα στην προώθηση της δράσης, ίσως κι η μόνη αδυναμία της ταινίας από άποψη δομής. Ισορροπεί με δεξιοτεχνία ανάμεσα στο παράλογο και στο ρεαλισμό. Ο θεατής εισέρχεται απόλυτα στον κόσμο που δημιουργεί ο σκηνοθέτης κι οι ήρωες του. Βάζω συνειδητά τον σκηνοθέτη σε δικτατορικό θώκο και τους ήρωες μαριονέτες του, αλλιώς δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει η ταινία. Κάποιοι μιλούν για σουρεαλισμό που δεν νομίζω ότι ανταποκρίνεται σε καμία περίπτωση με την ταινία. Στο σουρεαλισμό έχουμε την ένωση του φανταστικού με το πραγματικό, στην ταινία απλά έχουμε υποκειμενικές εντυπώσεις κι αισθήσεις και με την αφήγηση μας δημιουργείται η εντύπωση του ρεαλιστικού, αλλά η ψευδαίσθηση αυτή γρήγορα διαλύεται δείχνοντας μας τι πραγματικά συμβαίνει. Οι δυο πρωταγωνιστές διακατέχονται από εμμονές, όπως κι όλοι οι τρόφιμοι άλλωστε, αν κι οι εμμονές που μας παρουσιάζονται δεν είναι καθόλου τυχαίες. Η Young - goon νομίζει ότι είναι ρομπότ (δεν τρώει, θέλει να αποβάλει κάθε ανθρώπινο συναίσθημα, κτλ.) και προσπαθεί να μάθει το νόημα της ύπαρξης, ο Il-soon κλέβει και γενικότερα εμφανίζει αντικοινωνική συμπεριφορά προκειμένου να μην εξαφανιστεί. Οι γιατροί από την άλλη αποτελούν τον από τα πάνω έλεγχο και καθοδήγηση, χωρίς ποτέ να μπορούν να δώσουν λύση. Ανίκανοι και περιθωριοποιημένοι στο περιβάλλον που οι ίδιοι δημιούργησαν. Η λύση κι η ένωση των δυο νέων έρχεται μέσα από την υπερβατική δύναμη του έρωτα, διαχρονική αξία ρήξης σε ένα ολοκληρωτικό σύστημα αξιών και κανόνων.

Ο Παρκ Τσαν - Γουκ αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα του σύγχρονου ασιατικού κινηματογράφου που έχει κατακτήσει – κατακλύσει – τον δυτικοευρωπαϊκό κινηματογραφικό στερέωμα. Μπροστά στο τέλμα του ευρωπαϊκού κινηματογράφου (ο αμερικανικός εδώ και μια δεκαετία είναι σχεδόν ανύπαρκτος, και μάλιστα συνολικά και συλλογικά, και όχι μόνο το Hollywood), ήρθαν οι Ασιάτες με ένα διαφορετικό πολιτιστικό υπόβαθρο και με μια κουλτούρα σε άνθηση, να ανανεώσουν τους δυτικοευρωκεντρικους μύθους. Η κυριαρχία του δυτικοευρωπαϊκού πολιτισμού είναι δεδομένη κι αναμφισβήτητη. Οι ασιατικές ταινίες ποτέ δεν ήρθαν σε πλήρη ρήξη με αυτό το μοντέλο, γι αυτό και περπάτησαν εμπορικά και καλλιτεχνικά στο ήδη υπάρχων κινηματογραφικό καθεστώς. Αποτέλεσαν όμως έναν εναλλακτικό τρόπο έκφρασης, έναν διαφοροποιημένο κινηματογραφικό σύμπαν. Ήδη οι ευρωπαίοι κυρίως σκηνοθέτες επηρεάζονται άμεσα και το Hollywood απορροφά Ασιάτες σκηνοθέτες. Μοναδική ίσως εξαίρεση ο Κιμ Κι Ντουκ, αν και φαίνεται πως κι ο δικός του κύκλος αρχίζει να κλείνει.

Στην ταινία η προβληματική ανήκει σε άλλες δεκαετίες, δεν έχει να προσθέσει τίποτα απολύτως. Ρομποτοποίηση του ανθρώπου, αυτοματισμός, ασημαντότητα, αντικοινωνική συμπεριφορά, διαφορετικό, επίπεδη πραγματικότητα, όλα ιδωμένα με την οπτική προηγούμενων δεκαετιών. Οι δυο πρωταγωνιστές μοιάζουν με ήρωες του παρελθόντος.

Εν κατακλείδι, το ίδιο σενάριο θα μπορούσε κάλλιστα να έχει γραφτεί κι από έναν ευρωπαίο σκηνοθέτη, όμως δεν θα μπορούσε ποτέ να το υλοποιήσει επιτυχημένα για τα κουρασμένα πλέον μάτια μας. Στο μοναδικό σημείο που οι Ασιάτες εταίροι μας μπορούν να πατήσουν για να δημιουργήσουν, ίσως, επαναστατικά δεδομένα για την έβδομη τέχνη είναι το Anime. Ίσως… αν ο κινηματογράφος ήταν η τέχνη του 20ου αιώνα, τα anime είναι η τέχνη του 21ου αιώνα ...


G. Jesus


*Αναδημοσίευση από την εφημερίδα Βαβυλωνία

Δεν υπάρχουν σχόλια: