Συνομιλίες, ΙΙΙ (Θεάσεις Παρισίων εξ Ανατολών…)

Ady Endre (1877 – 1919)

(Ουγγαρία)

Ο Ady Endre γεννήθηκε στο χωριό Érmindszent της Transylvania (τμήμα τότε της Αυστρο-Ουγγαρίας), και το οποίο τώρα βρίσκεται εντός των συνόρων της Ρουμανίας. Πρόκειται για έναν από τους σημαντικότερους Ούγγρους ποιητές στην ιστορία της ουγγρικής λογοτεχνίας. Το έντονο ενδιαφέρον του για την πολιτική τον οδήγησε στην ριζοσπαστική ομάδα Huszadik Század (Εικοστός αιώνας). Το 1906 δημοσίευσε την τρίτη ποιητική συλλογή του Új versek (Νέα Ποιήματα) – η οποία αποτέλεσε το σημείο καμπής στην ιστορία της ουγγρικής λογοτεχνίας, σηματοδοτώντας την γέννηση της σύγχρονης ουγγρικής ποίησης. Η σημαντικότερη συμβολή του ωστόσο στην ουγγρική ποίηση θεωρείται γενικά η τέταρτη συλλογή του Vér és arany (Χρυσάφι και αίμα) η οποία του απέφερε επιτυχία και αναγνώριση. Επισκέφτηκε το Παρίσι τον Αύγουστο του 1903, ακολουθώντας την Μούσα του, όπως ο ίδιος την αποκαλούσε, Adél Brüll, και έκτοτε θα ζήσει μεγάλα διαστήματα της ζωής του εκεί. Θα πεθάνει στη Βουδαπέστη το 1919.

Párisban járt az ősz

Párisba tegnap beszökött az Ősz.

Szent Mihály útján suhant nesztelen,

Kánikulában, halk lombok alatt

S találkozott velem.

Ballagtam éppen a Szajna felé

S égtek lelkemben kis rőzse-dalok:

Füstösek, furcsák, búsak, bíborak,

Arról, hogy meghalok.

Elért az Ősz és súgott valamit,

Szent Mihály útja beleremegett;

Züm, züm: röpködtek végig az uton

Tréfás falevelek.

Egy perc: a Nyár meg sem hőkölt belé

S Párisból az Ősz kacagva szaladt.

Itt járt, s hogy itt járt, én tudom csupán

Nyögő lombok alatt.

Και ξαφνικά το φθινόπωρο εμφανίστηκε στο Παρίσι

Και ξαφνικά το φθινόπωρο εμφανίστηκε χθες στο Παρίσι.

Σιωπηλό κάτω στην Saint Michel προχωράει γοργά,

Μες την κουφόβραση, κάτω από ακίνητα κλαδιά,

Ανταμώσαμε έτσι σαν κάπως στην τύχη.

Να περιπλανιέται κατά μήκος του Σηκουάνα,

Η ψυχή μου αιχμάλωτη άσματα κομμάτια μικρά:

Αντικείμενα σκοτεινά, απομεινάρια, πειράγματα μακρινά, θρήνοι, όλα

Μου ψιθυρίζανε ο θάνατος πως δεν είναι μακριά.

Το φθινόπωρο γραπώθηκε πάνω μου, μου μουρμουρίζει στ’ αυτιά,

Και κάτω στην Saint Michel οι στέγες των σπιτιών να τρέμουν.

Τς, τς… κατά μήκος του δρόμου κάπως σαν να περιγελούν

Πετάξανε μακριά μάτια φωτεινά φύλλα αστικά.

Μία στιγμή· το καλοκαίρι ότι που είχε ανασάνει

Μα το φθινόπωρο ήδη κομπάζοντας και τώρα

Που έφυγε μάρτυρας μόνος εγώ ζωντανός

Κάτω απ’ το σύριγμα περιφέρομαι των κλαδιών.

Μετάφραση από τα αγγλικά Ζ. Δ. Αϊναλής

Srečko Kosovel (1904 – 1926)*
(Σλοβενία)

Prostituirana kultura

Blazirani starci, ki so se prodajali,
ki so bili, kar niso hoteli biti.
Trikrat na dan obupujem
in kolnem sam sebe
in vesoljstvo.
Napoleon gre v Rusijo.
Glej, kako ugašajo
te rdeče jesenske rože.
Ali si norec ali kaj,
da jokaš z listjem v vetru?
To je tvoj pravi obraz,
čist kot sonce jesensko,
ki odseva v solznih očeh.
(Solze so kakor zlate!)
On, črni šah, hoče imeti
dvojni obraz.
Jutri: odhod v Pariz.

Εκπορνευόμενη κουλτούρα

Χούφταλα χορτασμένα, πώς ξεπουλήσατε μια ολόκληρη ζωή,
πώς υπήρξατε κάτι διαφορετικό απ’ ό,τι είχατε ονειρευτεί;
Εγώ απελπίζομαι τρεις φορές τη μέρα:
βλαστημώ και καταριέμαι τους πάντες·
ακόμη κι εμένα.
Ο Ναπολέων εκστρατεύει κατά της Ρωσίας.
Δες πώς μαραίνονται
τα κόκκινα τριαντάφυλλα του φθινοπώρου.
Τι; Δεν πας όπου φυσάει ο άνεμος;
Μα είσαι ηλίθιος;
Αυτό είναι το αληθινό πρόσωπο του ανθρώπου:
καθαρό σαν ήλιο φθινοπώρου
που καθρεφτίζεται σε μάτια βουρκωμένα.
(Τα δάκρυα είναι σαν τα νομίσματα!)
Εκείνος –μαύρος βασιλιάς στην σκακιέρα –
αναζητάει τον σωσία του.
Πρωί πρωί ξεκινάει για το Παρίσι.

Μετάφραση Μιχάλης Παπαντωνόπουλος

*Σύντομο βιογραφικό του Kosovel είναι διαθέσιμο σε προηγούμενη ανάρτηση.